1-7 Ağustos Dünya Emzirme Haftası özelinde Liv Hospital, Klinik Psikolog Selenay Yücel Keleş emzirme döneminin psikolojik etkilerini anlattı. Bu dönemde özellikle kaçınılması gereken cümlelerin neler olduğunun altını çizen Keleş: “Yalnızca emzirme ile güvenli bağlanma kurulmaz. Emziremeyen anneler de bebeklerine olumlu duygular aktararak güçlü bir bağ kurabilirler.” diyor.
Yaşamın ilk aylarında bebeğin zihinsel işlevleri henüz gelişmediği için ancak uygun sıcaklıktaki bir ortamda, karnı tok, altı temiz olduğunda var olduğunu hisseder. Karnı aç, altı kirlenmiş olduğunda, rahat ve huzurlu bir ortamda hissetmediğinde bebek için huzursuzluk hali gözlenir. Bu sebeple yaşamın ilk 6 ayında bebeğin tüm ihtiyaçları mümkün olan en hızlı anda karşılanmalı, tutarlı, şefkatli ve empatik bir yaklaşım sergilenerek bakımı sağlanmalıdır. Bakım verenin tutarlı, şefkatli ilgisi ve tutumu, bebekte “var olduğu”, ihtiyaçlarının hızla giderilebildiği, sevildiği, değer verildiği, korunduğu, kendisine kötü bir şeyin olamayacağı inancını güçlendirir ve bu güzel deneyime güvenli bağlanma denir.
Emzirmenin fizyolojik/biyolojik etkilerinin yanında psikolojik etkileri de bulunmaktadır. Anne ile bebek arasındaki bağ emzirme ile güçlenir, bebeğin güven duygusu oluşur. Emzirme sürecinde anne bebek arasında duygusal bir alışveriş olur, bu alışveriş iki taraf için de doyum vericidir. Anne, bebeğini emzirirken onunla kurduğu ilişki ve tensel temas bebeğin sakinleşmesini sağlayarak anne-bebek arasında olumlu bir duygulanım olmasını destekler.
Annenin duygu durumu, bebeğin de duygusunu ve anne sütünün kalitesini etkiler. Bu sebeple annenin emzirme sürecindeki duygulanımı, rahat ve sakin olabilmesi çok önemlidir. Bu dönemde kurulan sağlıklı ve güvenli bağ, bebeğin psikolojik gelişimini ve ileriki yaşantısında dış dünya ile kurduğu ilişkileri etkiler.
Annenin sıcak ve sevgi dolu bakışları, ses tonu, tensel ve göz teması bebeğin güven bağını güçlendirir. Fakat yalnızca emzirme ile güvenli bağlanma kurulmaz. Emziremeyen anneler de bebeklerine olumlu duygulanım aktararak güçlü bir bağ kurabilirler.
Emzirme sıklığı, miktarı ve süresi anneye ve bebeğe özeldir. Bir anneye süt yapan besin, başka bir anneye yapmayabilir. Lohusa dönemindeki annenin ihtiyacı olan tek şey pozitif destektir. Bebeğin anneye, annenin bebeğe alışma süreci, annenin ebeveynliğe ilk adımı, bebeğin dünyaya adapte olma süreci uzun ve yorucu olabilir. Bu yolculukta annenin çevresinden duyduğu olumsuz ve yargı içeren cümleler yetersizlik duygusu oluşturabilir. “Bebeğime yetemiyorum”, “Onu iyi besleyemiyorum” inancı anne bebek arasındaki bağı olumsuz etkiler.
Olumlu cümleler kurmaktan çekinmeyin:
· Bebeğin ve sen çok güzel görünüyorsunuz.
· Onun tek ihtiyacı sensin ve bunu sadece sen bilebilirsin.
· Birbirinize zamanla daha çok alışacaksınız.
· İlk zamanlar böyle hissetmen çok normal.
· Neye ihtiyacın olursa biz buradayız.
Annelere bu cümleleri kurmaktan kaçının:
· Yeterince emzirmiyor musun?
· Sakın mama verme sadece emzir.
· Mama ver, seni emmiyor doymadı.
· Bebek çok zayıf kalmış.
· Sen hiç kilo verememişsin.
· Kucağa alıştırma sakın.
(HABER MERKEZİ)
