Akne, egzama ve sedef hastalığı gibi cilt sorunlarına iyi gelen aynı zamanda sindirim sorunlarını gideren ve sindirim sağlığını destekleyen çörek otu nun faydaları anlatmakla bitmez. İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Beslenme ve Diyet bölümünden Dyt. Selin Yavuz çörek otunun bilinmeyen birçok faydasına dikkat çekti.
Çörek otu (Nigella sativa), Düğün çiçeğigiller (Ranunculaceae) familyasından bir çiçekli bitkidir. Bu bitki, halk arasında siyah tohum, siyah kimyon ve bereket tanesi gibi isimlerle tanınır. Çörek otunun doğal olarak yetiştiği bölgeler Güney Avrupa, Kuzey Afrika ve Güneybatı Asya’dır. Ayrıca, Orta Doğu’nun Akdeniz Bölgesi, Hindistan, Pakistan, Suriye, Suudi Arabistan ve Türkiye gibi pek çok bölgede de yetiştirilmektedir.
Çörek otu tohumları, karaciğerde A vitaminine dönüşebilen karotenler ve çeşitli mineraller açısından zengindir. Özellikle kalsiyum, potasyum, fosfor ve demir bakımından önemli bir kaynaktır. Ayrıca, magnezyum, selenyum ve çinko gibi minerallerin yanı sıra A vitamini, B vitaminleri (B1, B2, B3, B6, B9) ve C vitamini de içerir.
Farmakolojik araştırmalar, çörek otu tohumu ve bileşenlerinin çeşitli sağlık yararlarını ortaya koymuştur. Bu çalışmalar, çörek otu tohumunun antioksidan, antidiabetik, antibakteriyel, antikanserojenik, antifungal, antitümoral, antikonvülsan, antienflamatuar, antiülserojenik, hipoglisemik ve bağışıklık sistemi güçlendirici özellikler göstermektedir.
Antioksidan Etkisi: Çörek otu yağının, serbest radikallerin neden olduğu beyin ve kalp anoksisi ve iskemisi, aterosklerozis, romatizma ve kanser gibi hastaliklarda lipid peroksidasyonunu azaltmada kullanılmaktadır.
Bağışıklık Sistemine Etkisi: İmmün sistem, vücudu hastalıklardan koruyan ve patojenler ile tümör hücrelerini yok eden bir savunma mekanizmasıdır. Bu sistem, bağışıklığı sağlayan çeşitli hücreleri barındırır. Çörek otu yağı, özellikle timokinon içeriği sayesinde, T hücrelerinin ve bağışıklık yanıtında rol oynayan fagositik hücrelerin sayısını artırabilir. Ayrıca, bu bileşenlerin bağışıklık sistemini destekleyici önemli etkiler sağlamaktadır.
Şeker Hastalığı (Diyabet) Yönetimi: Diabetes mellitus, canlılarda insülin üretiminin yetersizliğinden ya da insülin direncinden kaynaklanan, kan glikoz seviyesinin artığı ile karakterize olan metabolik bir hastalıktır. Tip 2 diyabetli hastalarda insülin hassasiyetini artırabilir ve kan şekeri seviyelerini dengeler.
Kardiyovasküler Sağlık: Çörek otu yağı alımının stabil koroner arter hastalığı olan hastalarda trigliseritler, LDL, HDL ve toplam kolesterol seviyeleri üzerinde önemli rol oyanamaktadır.
Sindirim Sistemi Sağlığı: Bilimsel çalışmalar, çörek otu esansiyel yağı ve onun en önemli fenolik bileşenlerinden biri olan timokinonun, gastrik asit sekresyonunu, serbest asitliği, toplam asitliği ve ülser indeksini azaltarak mide ve bağırsak sisteminde mukoza koruyucu etkiler sağladığını göstermektedir.
Ayrıca, çörekotu tohumu ekstraktı ve çörekotu esansiyel yağında bol miktarda bulunan timokinonun, mide mukozasında histamin salınımını önemli derecede azalttığı, müsin içeriğini ve glutatyon düzeyini artırdığı araştırmalarda görülmüştür. Bu etkiler, çörekotunun mide ve bağırsak sisteminde koruyucu ve sindirim düzenleyici bir rol oynadığını ortaya koymaktadır.
Cilt Sağlığı Üzerine Etkisi: Diyetlere eklenen çörek otu yağının anti-aging etkiler sunduğunu göstermiştir. Ayrıca, çörek otu yağının sedef hastalığı ve Behçet hastalığı gibi durumların prognozunda anti-inflamatuar etkiler sağlayarak olumlu bir rol oynadığı gözlemlenmiştir.
**Önemli Not**: Çörek otu yağı kullanmadan önce bir sağlık uzmanına danışmak her zaman en iyisidir, özellikle de mevcut bir sağlık sorununuz varsa veya düzenli olarak ilaç kullanıyorsanız. Ayrıca, bitkisel yağların etkileri kişiden kişiye değişebilir ve bu nedenle bireysel ihtiyaç ve sağlık durumlarına göre değerlendirilmelidir.
