Tüm zamanların en şifalı bitkisi olarak kabul edilen ve doğal ortamda Mayıs-Haziran aylarında altın sarısı çiçekleri ile dikkat çeken kantaron bitkisinin, dünyada en fazla alınıp satılan ve ihracatı yapılan bitki olduğu açıklandı.
Türkiye’nin birçok bölgesinde doğal ortamda yetişen kantaron bitkisinden binlerce yıldır insanların faydalandığını belirten Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Kozmetik Ürünler Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Nazan Apaydın Demir, ‘Binbir Kılıç Otu’ olarak da bilinen kantaronun Roma döneminde lejyonerlerin, Osmanlı döneminde de yeniçerilerin savaşlarda kılıç yaralarının iyileştirilmesinde kullanıldığını, bazı Hristiyan kaynaklara göre kantaron yağının ‘İsa’nın kanı’ olarak adlandırıldığını açıkladı.
Mayıs-Haziran döneminde altın sarısı çiçekleri açtıktan sonra doğadan toplanan kantaron bitkisinin yağı, sarı çiçeklerin zeytinyağı ile karıştırılarak kavanoz veya daha büyük bir kapta 60-70 gün bekletilmesiyle elde ediliyor. Güneşte bekletilen kantaron yağı vücuttaki yara ve yanıklarda, gölgede bekletilen kantaron yağı ise ağız yoluyla alınarak başta mide rahatsızlıklarında kullanılıyor. Kantaron yağı aynı zamanda orta şiddetteki depresyon rahatsızlıklarında uzmanı tarafından belirlenecek ölçekte kullanılıyor.
Kantaronun dünyada en çok alınıp satılan bitki olduğunu belirten Prof. Dr. Nazan Apaydın Demir, “Kantaron bütün zamanların en şifalı bitkisidir desek bu kesinlikle abartılı olmayacak. Gündemde çok sayıda tıbbi aromatik bitki var. Bu bitkiler son yıllarda popülerlik kazandı. Ama kantaronu bambaşka bir yere koyuyoruz. Dünyada en çok alınıp satılan bitkiler listesinin birinci sırasında. Bizim de kantaron ile ilgili çalışmalarımız var.
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Kozmetik Ürünler Uygulama ve Araştırma Merkezi olarak kantaron yağını yıllardır kullanıyoruz ve biliyoruz. Son yıllarda popülerlik kazanınca daha da tanınır hale geldi. Ülkemize özgü bazı bölgelerde endemik türleri de bulunuyor. Muğla’da şu anda kantaron mevsimi. Her yerde çok miktarda kantaron var ve doğal ortamda yetişiyor,” dedi.
Prof. Dr. Nazan Apaydın Demir, kantaron bitkisinin binlerce yıllık ve efsanelere konu olmuş bir bitki olduğunu belirterek, “Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Kozmetik Ürünler Uygulama ve Araştırma Merkezinde ilk yaptığımız, şişelediğimiz, optimize ettiğimiz ve ödül aldığımız ürün kantaron ve kantaron yağı oldu.
Kantaron şifalı bir bitki. ‘Binbir Kılıç Otu’ olarak biliniyor, Romalı lejyonerlerin kılıç yaralarını iyileştirdiği biliniyor. Hristiyan öğretilerinde vaftizci Yahya ile ilişkilendiriliyor. Hatta bazıları Hazreti İsa’nın kanıdır diyor. 14 Haziran gibi kutsal kabul edilen bir zamanda açması ile ilişkilendiriliyor.
Binlerce yıllık efsanelere konu olmuş ve birçok mitoloji ile anılan bir bitki. Üretime katılması oldukça yeni denilebilir,” dedi.
Kantaron bitkisinin yanık ve yara tedavisinde etkili olduğunu belirten Demir, ağız yoluyla alınması durumunda kullanım süresinin mutlaka doktor kontrolünde olması gerektiğini vurguladı. “Bugün kantaronun şifalı yanları en çok yara kapatıcı olarak biliniyor. Yanıkların ve yaraların tedavisinde harici olarak kullanılıyor. Yine bazı mide hastalıklarında ağız yoluyla dahili olarak alınıyor.
Ama tüm dünyada bir antidepresan olarak kullanılıyor. Bu şekilde kullanılabilmesi için günlük belli bir dozun aşılmaması gerekiyor ve doktor kontrolünde alınması gerekiyor. Bu genellikle 300 miligram gibi telaffuz ediliyor. Amerika’da bir gıda katkısı olarak kullanılıyor. Belli bir dozda ve içerisinde belli bir miktarda etken madde olan hipersiyumun bulunması isteniyor.
Rastgele kullanılabilecek bir bitki değil, çünkü başka bileşiklerle etkileşip bazı metabolik yoldaki enzimleri parçalayabiliyor. Şifalı bir bitki, Muğla ve çevresinde yaygın olarak yetişiyor. İyi bir yara kapatıcı, yanık tedavisinde doğrudan ya da merhem şeklinde kullanılabilecek bir hammadde.
Ama kesinlikle optimize edilmesi, dozunun belirlenmesi gerekiyor. Kullanım süresi bilimsel kaynaklara göre 12-20 günü geçmemeli. Rastgele, ne kadar kattığınız, güneşte ne kadar beklettiğiniz, kurusunu ne kadar çay yaptığınız, günlük hangi dozda içtiğiniz önemli. Tıpkı aspirin, antibiyotik veya diğer ilaçları aldığınızda dozunu bilmeniz gerektiği gibi,” dedi. (İHA)
